Strona główna › Archiwum › Archiwum – 2004

Archiwum – 2004

Nr 4/2004

 str.
H. Żwirska – II Częstochowski Kongres Kultury 3

EDUKACJA I WYCHOWANIE W TEORII I PRAKTYCE
J. Zdański – Identyfikacja nauczycieli z zawodem 7
M. Piasecka – Edukacja ekologiczna jako element kultury bezpieczeństwa współczesnego świata 10
D. Suska – Rola mediów we współczesnej kulturze 15

EDUKACJA REGIONALNA
T. Gałecki – Nigdy więcej września – nigdy więcej wojny! 20

EDUKACJA EUROPEJSKA
K. Woźniak, O. Rolak – Europa w szkole 23
D. Topolska, M. Fiszer – Nasze miasto w Unii Europejskiej 26
M. Lipiec – Współpraca międzynarodowa Młodzieżowego Domu Kultury w Częstochowie 28

EDUKACJA EKOLOGICZNA
L. Matyja – Spotkania z leśnikiem 31
L. Krawczyk – Mali liderzy selektywnej zbiórki posprzątali świat 32
P. Gajowski – Ogólnopolska akcja ekologiczna „Komputery za tonery” 35

EDUKACJA ARTYSTYCZNA
E. Jatulewicz – Edukacja artystyczna uczniów 36
S. Barszczak ks. lic.  – W kierunku ideału piękna 37
S. Kurcab – Myśli zatrzymane w czasie – Marc Chagall 41

TWÓRCZA SZKOŁA, TWÓRCZY NAUCZYCIEL
E. Kobylańska – Edukacja teatralna w mojej szkole 43

SZKOŁA PROMUJĄCA ZDROWIE
G. Wosik – Promocja zdrowia – nakaz czasu współczesnej cywilizacji 49
B. Stępień – Edukacja prozdrowotna w nauczaniu zintegrowanym 50

WYCHOWANIE I OPIEKA
A. Sztajner – Agresywne zachowania dzieci i młodzieży 57
E. Ślęzak – Przemoc w szkole a odpowiedzialność prawna nieletnich 59

DZIELIMY SIĘ DOŚWIADCZENIAMI
B. Maślankiewicz, D. Brzegowska – „W Słonecznej i Leśnej Gromadzie” – od założenia gromady do Obietnicy Zucha 61
J. Górecki – Samodzielna praca ucznia w szkole podstawowej na lekcjach historii 66
R. Łuczkiewicz, M. Major – Kampania Przeciwko Homofobii w liceum w środowisku wiejskim 67

PROGRAMY. SPRAWDZIANY. SCENARIUSZE LEKCJI
J. Walczewska-Bajda – Scenariusz „Kopciuszka” 69

SCENARIUSZE UROCZYSTOŚCI
J. Mazur-Broncel, B. Kansy, M. Glenc, B. Pilch – Kiermasz bożonarodzeniowy w Przedszkolu Miejskim nr 4 w Lublińcu” 72
J. Leszczyńska, J. Chrzanowska – Spotkanie wigilijne – wieczór wzruszeń i życzeń 73
D. Bulska, E. Makieła – Tradycje i zwyczaje bożonarodzeniowe – uroczystość szkolna z udziałem etnografa 76
H. Smolarz, A. Wieczorek, M. Golis – Rodzinne święta 78
A. Gancarek – „Idzie Nowy Rok” 81
E. Kulisz, B. Korzus, B. Kampczyk – Jasełka, czyli misterium Bożego Narodzenia 85
B. Kozak – Powitanie pierwszoklasistów 88
A. Golanowska, A. Łyko, B. Żurawska – Kazimierz Wielki „Zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną” 90
D. Komorowska – „Kultywowanie tradycji ludowych” 94
D. Wołowicz, R. Krzypkowski – Barwy jesieni 97

Z ŻYCIA SZKOŁY
A. Jałowiecka-Frania, E. Gumuła – Udział Szkolnego Samorządu Uczniowskiego w życiu współczesnym szkoły i społeczności lokalnej oraz jego wpływ na kształtowanie charakterów i postaw moralnych młodych ludzi 100

KONKURSY
A. Wojtyra – Konkursy literacko-językowe w bibliotece Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Lipiu 102
M. Lipiec – Konkursy w Młodzieżowym Domu Kultury w Częstochowie 108

WARTO PRZECZYTAĆ
H. Żwirska – RODN „WOM” w Częstochowie – Nowości i zapowiedzi 110
A. Płusa – Nabytki Publicznej Biblioteki Pedagogicznej RODN „WOM” w Częstochowie 111

KOMUNIKATY
A. Woźniak – Regionalny Ośrodek Kultury w Częstochowie informuje 113
M. Świerczewska – Muzeum Częstochowskie informuje 115
M. Wolniak – Oferta programowa i szkoleniowa firmy VULCAN 119

Informacja o numerze:

FRAGMENTY WYBRANYCH ARTYKUŁÓW

II CZĘSTOCHOWSKI KONGRES KULTURY23 PAŹDZIERNIKA 2004 R. ODBYŁ SIĘ II CZĘSTOCHOWSKI KONGRES KULTURY.

I Kongres zainicjowany przez ówczesnego posła ziemi częstochowskiej a obecnego Prezydenta Miasta Częstochowy Tadeusza Wronę miał miejsce w czerwcu 2001 r. Odbywał się pod patronatem ówczesnego ministra kultury Kazimierza Michała Ujazdowskiego i odbił się dużym echem w kraju. Do udziału w II Kongresie zaproszeni zostali ludzie kultury, nauki, dziennikarze, nauczyciele, pracownicy administracji samorządowej naszego regionu. Byli obecni: Przewodniczący Rady Miasta Ryszard Szczuka, Kurator Zbiorów Sztuki Wotywnej Klasztoru Ojców Paulinów na Jasnej Górze o. ppłk dr Jan Golonka, prorektor Politechniki Częstochowskiej. Listy od Przewodniczącego Sejmowej Komisji Kultury Jerzego Wunderlicha i Dyrektora Narodowego Centrum Kultury Niny Magnuskiej świadczą o ważności tego wydarzenia w Częstochowie i w kraju. […]

Tadeusz Gałecki

NIGDY WIĘCEJ WRZEŚNIA – NIGDY WIĘCEJ WOJNY! W TRAGICZNĄ ROCZNICĘ 1 WRZEŚNIA

Oto wspólny mianownik przesłań pod jakimi obchodzono Dzień Weterana w dniu 1 września oraz Dzień Sybiraka w dniu 17 września – w 65. rocznicę rozpętania przez hitlerowskie Niemcy II wojny światowej, przy niezaprzeczalnym przyzwoleniu Związku Sowieckiego, jawiącym się napaścią 17 września Armii Czerwonej na Polskę[…]

Katarzyna Woźniak, Olga Rolak

EUROPA W SZKOLE REALIZACJA PROGRAMU SOCRATES – COMENIUS W GIMNAZJUM NR 5 W CZĘSTOCHOWIE

Nauczyciele i uczniowie Gimnazjum nr 5 w Częstochowie uczestniczą w realizacji Programu Sokrates – Comenius od roku 2001. Realizują projekt zatytułowany „Nasz Świat, Wasz Świat”. Partnerami szkoły polskiej są nauczyciele i uczniowie szkół z Niemiec, Holandii i Włoch. Spotkania w ramach programu mają różnorodny charakter; od tych czysto edukacyjnych (poznawczych) do rekreacyjnych. Młodzież w kontaktach bezpośrednich uczy się poszanowania dla odmienności i różnorodności kultur, tradycji, sposobów wychowania i edukacji rówieśników z innych państw europejskich[…]

Danuta Topolska, Maria Fiszer

NASZE MIASTO W UNII EUROPEJSKIEJ

W roku szkolnym 2003/2004 w Miejskim Przedszkolu nr 38 w Częstochowie realizowany był Projekt „Ja w moim mieście, a ono jest w Europie”. Powyższy temat został wybrany w związku z wejściem naszego kraju do Unii Europejskiej.[…]

Maciej Lipiec

WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA MŁODZIEŻOWEGO DOMU KULTURY W CZĘSTOCHOWIE

Młodzieżowy Dom Kultury w Częstochowie utrzymuje kontakty z wieloma placówkami o podobnym charakterze w kraju oraz poza granicami. Wspólne organizowanie konkursów, wymiana wystaw plastycznych i zespołów artystycznych, spotkania i wymiana doświadczeń sprzyjają wzajemnemu poznaniu i rozwojowi. Młodzieżowy Dom Kultury uczestniczy też w Europejskim Programie Wolontariatu Młodzieżowego oraz w programie ekologicznym realizowanym wspólnie z partnerem z Niemiec.[…]

Lidia Matyja

SPOTKANIA Z LEŚNIKIEM

Las przez wieki historii był najstarszym i najbogatszym elementem przyrody żywej na lądzie. Ulegał szeregom przemian ale zawsze istniał. W rzeczywistości człowiek zatruwając powietrze, wodę, glebę powoduje, że stawiamy sobie pytanie, czy będzie las.[…]

Lidia Krawczyk

MALI LIDERZY SELEKTYWNEJ ZBIÓRKI POSPRZĄTALI ŚWIAT

Do Polski idea „Sprzątanie Świata” przywędrowała w roku 1994 za sprawą mieszkającej wówczas w Austrii Miry Stanisławskiej-Meysztowicz. Akcji tej przyświeca na całym ziemskim globie wspólny cel, jakim jest powstrzymanie procesu degradacji środowiska.[…]

Piotr Gajowski

OGÓLNOPOLSKA AKCJA EKOLOGICZNA „KOMPUTERY ZA TONERY”

Jak pogodzić edukację ekologiczną młodzieży z ochroną środowiska, korzyściami ekonomicznymi oraz pomocą szkole? Odpowiedź znaleźli organizatorzy ogólnopolskiej akcji ekologicznej KOMPUTERY ZA TONERY. Akcja polega na Zbiórce odpadów będących problemem współczesnej cywilizacji – zużytych pustych kartridży po drukarkach komputerowych. Okazuje się że są to odpady niezwykle wartościowe – nadające się do powtórnego użytku. Kluczem do sukcesu okazał się dobry pomysł, którego siłą napędową był Internet – serwis www.kzt.oswiata.org.pl, wsparty dobrą logistyką, oraz zaangażowaniem młodzieży oraz nauczycieli. Dzięki internetowi organizatorzy dotarli do większości szkół. Strona internetowa projektu umożliwia bieżące informacje o akcji, oraz online ranking szkół walczących o nagrody.[…]

Elżbieta Jatulewicz

EDUKACJA ARTYSTYCZNA UCZNIÓW

Edukacja artystyczna uczniów prowadzona jest przez cały okres nauki szkolnej na wszystkich etapach edukacyjnych, poczynając od przedszkola. Przez edukację artystyczną rozumiemy działania nauczyciela i szkoły umożliwiające wprowadzenie ucznia w świat sztuki. Odbywa się to przede wszystkim na artystycznych przedmiotach nauczania. Zaliczamy do nich: muzykę i plastykę a także literaturę (stanowiącą swoisty dział nauczania języka ojczystego lub języków obcych). W czasie tych zajęć uczniowie pod kierunkiem swoich nauczycieli poznają wybitne dzieła ich twórców, mogą rozwijać swoją wrażliwość i smak estetyczny, swoje zainteresowania, zdolności i umiejętności artystyczne w poszczególnych dziedzinach sztuki.[…]

ks. lic. Stanisław Barszczak

W KIERUNKU IDEAŁU PIĘKNA

Estetyka klasyczna zakładała, że racje, dlaczego się rzeczy podobają, leżą nie w samych rzeczach, lecz w tym jak się nam objawiają. Rzeczy podobają się dlatego, że są żywe, malownicze czy poetyczne; budzą podziw i zachwyt, pragnienie, by je oglądać. Sztuka, wykraczając poza naturę, ma również dobre wyniki. Więc spodobało się to, co zgodne z rozumem. Odtąd rzeczy podobają się, gdy się je rozumie lub odczuwa. Jedne podobają się, bo są tak doskonałe, że nie możemy im odmówić uznania, inne dlatego, że są dla nas odpowiednie.[…]

Sylwia Kurcab

MYŚLI ZATRZYMANE W CZASIE – MARC CHAGALL

W poszukiwaniu rozważań na temat abstrakcyjnej sztuki na zajęciach koła plastycznego wybrałam malarstwo Marca Chagalla, malarza, którego twórczość jest dla mnie bardzo inspirująca i wielokrotnie służyła mi jako pomoc w rozważaniu na temat sztuki abstrakcyjnej na zajęciach plastyki. Jest to artysta, który budzi sympatię widza, urzeka swoim ciepłem, baśniowością.[…]

Elżbieta Kobylańska

EDUKACJA TEATRALNA W MOJEJ SZKOLE

Nazywam się Elżbieta Kobylańska – jestem nauczycielką kształcenia zintegrowanego w Szkole Podstawowej w Pankach. Pracuję w zawodzie dwadzieścia jeden lat. Praca w szkole sprawia mi wiele przyjemności i satysfakcji, dlatego często podejmuję dodatkowe działania oraz angażuję się w życie klasy i szkoły. Chętnie uczestniczę w różnych formach kształcenia. Zawsze jednak wybieram te, które mnie interesują i widzę możliwość wykorzystania zdobytych wiadomości i umiejętności w praktyce szkolnej. Jestem otwarta na wszelkie nowości i innowacje oraz zdobywanie doświadczeń, by twórczo rozwijać siebie i dzieci. Wykorzystując zdobyte dotychczas doświadczenie oraz możliwość dodatkowej pracy z dziećmi postanowiłam realizować rozszerzony program edukacji teatralno – muzycznej (który sama opracowałam), mający na celu nie tylko rozwijanie dziecięcych talentów, ale również urozmaicenie i uprzyjemnienie czasu spędzanego w szkole.[…]

dr Grzegorz Wosik

PROMOCJA ZDROWIA – NAKAZ CZASU WSPÓŁCZESNEJ CYWILIZACJI

Zdrowie to wartość autoteliczna zarówno w odbiorze indywidualnym jak i społecznie zobiektywizowanym. To wartość, która swój ostateczny wyraz znajduje w zdolności do produktywnego, sensownego oraz twórczego życia w pełni szczęścia. Ochroną tak pojętego zdrowia zajmuje się promocja zdrowia (profilaktyka) jak i terapia. Przedmiotem niniejszych rozważań jest szeroko pojęta promocja zdrowia. Jest to zagadnienie, które wykracza poza obszar tradycyjnie rozumianej medycyny. Kreują ją takie dyscypliny nauki jak: antropologia, nauki o kulturze fizycznej, psychologia, pedagogika, czy też sieci neuronowe. W zasadzie wszystkie, których punktem zainteresowania jest człowiek. W Rezolucji Rady Wspólnoty Europejskiej czytamy: „Promocja zdrowia to proces oparty na zasadach naukowych, który stwarza możliwość planowanego uczenia się, świadomego podejmowania decyzji dotyczących zdrowia” oraz możliwość analizy rezultatów zachowań jednostki. W świetle przedstawionej definicji rodzi się pytanie: czy proces ten można traktować tylko jako edukację, pozostawiając problematykę „wychowania do zdrowia” gdzieś na obrzeżach tego zagadnienia czy może należy uznać go za nierozerwalny element wychowania ogólnego człowieka?

dr Andrzej Sztajner

AGRESYWNE ZACHOWANIA DZIECI I MŁODZIEŻY

Termin „agresja” oznacza zamierzone działanie, którego celem jest wyrządzenie komuś lub czemuś szkody, straty lub bólu. Termin pochodzi z języka łacińskiego, w którym słowo: „agressio” oznacza „napad”, a słowo „agressor” oznacza „rozbójnika”. Zainteresowanie agresją wzrasta wraz z jej przenikaniem w codzienne życie ludzi. Już nie tylko wojny, obozy zagłady, porywanie zakładników, nie tylko pospolita przestępczość są jej wyrazem, ale również wzajemne kontaktowanie się ludzi bywa nasycone agresją. W ciągu ostatnich dwóch, trzech lat jednym z najczęściej dyskutowanych problemów jest zauważalny wzrost liczby zachowań agresywnych wśród dzieci i młodzieży. Wzrost ten dotyczy wszystkich form agresji, od wulgarnego słownictwa poczynając, poprzez obmawianie, wyszydzanie, zastraszanie, aż do zachowań przestępczych, jak gwałty, znęcanie się fizyczne czy zabójstwa. Coraz częściej notowane akty przemocy „ciężkiego kalibru” budzą szczególny niepokój. Większość polskich szkół, po przeprowadzeniu wewnętrznej diagnozy poprzedzającej konstruowanie programu profilaktyki, uznała agresję za problem priorytetowy.[…]

Ewa Ślęzak

PRZEMOC W SZKOLE A ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRAWNA NIELETNICH

Agresja i przemoc w szkole to temat bardzo aktualny. Środki masowego przekazu informują nas o eskalacji negatywnych zachowań wśród dzieci i młodzieży, podają coraz to nowe przykłady brutalności uczniów. Problem przemocy w szkole istnieje od bardzo dawna, ale nasilanie się obecnie tego zjawiska powoduje, że urasta on do rangi patologii społecznej, z którą należy walczyć i przeciwdziałać jej.[…]

Beata Maślankiewicz, Dorota Brzegowska

„W SŁONECZNEJ I LEŚNEJ GROMADZIE” – od założenia gromady do Obietnicy Zucha

Z WŁASNYCH DOŚWIADCZEŃ…

Myśl o założeniu gromady zuchowej zrodziła się w trakcie poszukiwania pomysłu na zorganizowanie zajęć pozalekcyjnych, które dałyby dzieciom wiele radości, odciągnęłyby od telewizji i komputerów, pozwoliły na dobre zorganizowanie wolnego czasu, a co najważniejsze, przyniosłyby pożądane efekty wychowawcze.[…]

Jerzy Górecki

SAMODZIELNA PRACA UCZNIA W SZKOLE PODSTAWOWEJ NA LEKCJACH HISTORII

Samodzielna praca ucznia w szkole podstawowej w obrębie nauczania historii nie jest i nie może być wyznacznikiem pracy odkrywczej, samodzielnego ustalenia wszystkich faktów i ich związków na podstawie materiału źródłowego. Przy każdym samodzielnym wysiłku myślowym dziecka w propedeutycznym nauczaniu historii, trzeba ciągłej opieki, ciągłego kierownictwa nauczyciela, prowadzenia ucznia za rękę. Samodzielność w ustalaniu faktów w klasie czwartej, czy piątej, może być tylko pozorna.[…]

Renata Łuczkiewicz, Małgorzata Major

KAMPANIA PRZECIWKO HOMOFOBII W LICEUM W ŚRODOWISKU WIEJSKIM

W Liceum Ogólnokształcącym w Kamienicy Polskiej w powiecie częstochowskim przeprowadzono anonimowe badania ankietowe oraz lekcje z pedagogiem w ramach Ogólnopolskiej Kampanii Przeciwko Homofobii. Kampania Przeciwko Homofobii była jednym z etapów programu szkoły dotyczącym nietolerancji i jej oznak. Program obejmował również oznaki nietolerancji wobec innych religii oraz nietolerancji dla subkultur młodzieżowych; zarówno wśród dorosłych jak i wśród młodzieży. Program ten został przeprowadzony na terenie wiejskim.[…]

Jolanta Walczewska-Bajda

SCENARIUSZ „KOPCIUSZKA”

Czym kierowałam się decydując o wyborze baśni pt. „Kopciuszek”, do zagrania przez uczniów klasy III? Jednym z kryteriów była: wielość postaci występujących w baśni, zarówno pierwszoplanowych, jak i drugoplanowych, co dało możliwość zagrania w sztuce uczniom z całej klasy (damy dworu, dworzanie, Kopciuszek, macocha, córki, lustereczko, kot, herold, kukułka w zegarze). Drugim z kryteriów były tak ułożone sceny i dialogi, które pomogły małym aktorom zrozumieć uczucia bohaterów i dobrze je zagrać.[…]

Joanna Mazur-Broncel, Bernadeta Kansy, Maria Glenc, Barbara Pilch

KIERMASZ BOŻONARODZENIOWY W PRZEDSZKOLU MIEJSKIM NR 4 W LUBLIŃCU

Tradycje związane ze świętami Bożego Narodzenia sięgają wieków. Szczególny charakter przybierają w Polsce, gdyż obchodzone są bardzo uroczyście.

Jolanta Leszczyńska, Jolanta Chrzanowska

SPOTKANIE WIGILIJNE WIECZÓR WZRUSZEŃ I ŻYCZEŃ

Dorota Bulska, Ewa Makieła

TRADYCJE I ZWYCZAJE BOŻONARODZENIOWE – UROCZYSTOŚĆ SZKOLNA Z UDZIAŁEM ETNOGRAFA II ETAP EDUKACYJNY

Projekt „Tradycje i zwyczaje bożonarodzeniowe…” – ma za zadanie przybliżyć uczniom, w aktywny sposób, dziedzictwo kulturowe własnego regionu. Jednym z kluczowych zadań projektu jest ukazanie tradycji i zwyczajów przekazywanych z pokolenia na pokolenie w środowisku szkolnym i lokalnym, środowisku, które ma niewątpliwy wpływ na kształtowanie osobowości młodego człowieka i jego tożsamości z kulturą regionalną.[…]

Hanna Smolarz, Anna Wieczorek, Małgorzata Golis

RODZINNE ŚWIĘTA

Anna Gancarek

„IDZIE NOWY ROK”

Elżbieta Kulisz, Beata Korzus, Barbara Kampczyk

JASEŁKA CZYLI MISTERIUM BOŻEGO NARODZENIA

Scenariusz jest propozycją montażu słowno-muzycznego przeznaczonego dla młodszych klas szkoły podstawowej oraz przedszkoli. Z uwagi na objętość tekstu wzbogaconego podkładem muzycznym oraz na różnorodność występujących postaci, można go wykorzystać jako podstawę do przygotowania ciekawego przedstawienia bożonarodzeniowego.[…]

Bożena Kozak

POWITANIE PIERWSZOKLASISTÓW

Uroczyste rozpoczęcie nowego roku szkolnego jest tradycją naszej szkoły. W tym dniu każdego roku uczniowie klasy drugiej witają swoich młodszych kolegów. Recytują dla nich wiersze, śpiewają piosenki, przygotowują drobne upominki.[…]

Anna Golanowska, Aurelia Łyko, Bożena Żurawska

KAZIMIERZ WIELKI „ZASTAŁ POLSKĘ DREWNIANĄ, A ZOSTAWIŁ MUROWANĄ” SCENARIUSZ CZĘŚCI ARTYSTYCZNEJ UROCZYSTOŚCI NADANIA SZKOLE IMIENIA I PRZEKAZANIA SZTANDARU

W maju 2004 r. naszej szkole nadano imię Kazimierza Wielkiego. Całą imprezę uświetnił występ naszych uczniów przebranych we wspaniałe średniowieczne stroje oddające charakter tamtej epoki. Młodzi aktorzy odgrywali sceny z życia Kazimierza Wielkiego, który stał się ich patronem. Za przykładem polskiego króla, który budował zamki, grody i miasta, nasi uczniowie będą budowali zamki wiedzy. Niniejszy montaż ma na celu przybliżenie postaci króla – budowniczego i obrońcy ubogiego ludu.[…]

Dorota Komorowska

„KULTYWOWANIE TRADYCJI LUDOWYCH” SCENARIUSZ DO ZAJĘĆ OTWARTYCH W ŚWIETLICY SZKOLNEJ

Dorota Wołowicz, Rafał Krzypkowski

ZIMA – BIAŁA ZIMA SCENARIUSZ UROCZYSTOŚCI DLA KLAS I – III Z OKAZJI PIERWSZEGO DNIA ZIMY

Uroczystość ma na celu przedstawienie piękna polskiej zimy. Uczniowie zostają zapoznani z pierwszymi zwiastunami zimy oraz nowymi grami i zabawami. Dowiedzą się, czym charakteryzuje się polska zima, na czym polega jej piękno, dlaczego należy się cieszyć z jej nadejścia. Przypomnienie i ukazanie jej piękna, kształtuje u dzieci szacunek do kultury, regionu i najbliższej okolicy oraz wzbogaca wiedzę o elementach tradycji polskiej.[…]

Anna Wojtyra

KONKURSY LITERACKO-JĘZYKOWE W BIBLIOTECE GIMNAZJUM IM. KRÓLOWEJ JADWIGI W LIPIU

W działalności biblioteki Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Lipiu jedną z form pracy z uczniami są cykliczne konkursy wiedzy (najczęściej o charakterze literackim i językowym), których celem jest wzbogacanie wiedzy i umiejętności uczniów. Konkursy dzięki swojej organizacji są dostępne dla każdego ucznia. Przebiegają według następującego, sprawdzonego od kilku lat, schematu:[…]

Maciej Lipiec

KONKURSY W MŁODZIEŻOWYM DOMU KULTURY W CZĘSTOCHOWIE MIĘDZYNARODOWY KONKURS PLASTYCZNY „DZIECKO I PIES”

Świat fauny i flory wymaga stałej troski człowieka. Mając świadomość tego chronimy unikalne rośliny, nie depczemy trawników, sprzeciwiamy się, gdy dochodzi do wycinania drzew. Znacznie rzadziej jednak słyszy się o konieczności ochrony zwierząt. Niekiedy przypomina nam o niej dopiero alarm ekologiczny organizacji, lista ginących gatunków lub tych, które już zniknęły z powierzchni Ziemi. Humanitarne traktowanie zwierząt to nawyk, który należy kształtować od najmłodszych lat. Jednym ze sposobów jak to robić, jest sztuka[…]

Agata Jałowiecka-Frania, Elżbieta Gumuła

UDZIAŁ SZKOLNEGO SAMORZĄDU UCZNIOWSKIEGO W ŻYCIU WSPÓŁCZESNYM SZKOŁY I SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ ORAZ JEGO WPŁYW NA KSZTAŁTOWANIE CHARAKTERÓW I POSTAW MORALNYCH MŁODYCH LUDZI

Nr 3/2004

 str.

POŻEGNANIE

EDUKACJA I WYCHOWANIE W TEORII I PRAKTYCE
I. Kołodziejczyk – Komunikowanie wyników sprawdzianu zewnętrznego 4

Z ŻYCIA SZKOŁY
Z. Koza – Życie jest piękne. III Regionalne Spotkanie Pokoleń – „Z przeźmionem i kierniczką w tle” 6
T. Pakuła – Dzień Dziecka w Szkole Podstawowej im. Wł. Szafera w Żarkach 8

EDUKACJA REGIONALNA
R. Sowada – Częstochowski Oddział Towarzystwa Nauczycieli Bibliotekarzy Szkół Polskich 9
T. Gałecki – Po ucieczce „Wiktora” z Rosji 10
T. Pakuła – Szlakiem kultury żydowskiej 12

DUKACJA EUROPEJSKA
I. Leszczyna, K. Prażmowska – RODN „WOM” w Częstochowie w międzynarodowym projekcie „Valint” 14
A. Kozłowska – Oświata w Afryce 17
R. Chodzyńska, J. Francisczok, J. Monkos – Do Unii zmierzamy – zwyciezców już mamy 21

WYCHOWANIE I OPIEKA
A. Sztajner – Samotność – osamotnienie (etiologia, wymiary i skutki) 23
R. Majer – Prawa dziecka w Europie – w poszukiwaniu skutecznych rozwiązań 28
B. Kožuh – Szkoły pod chmurami 32
W. Balsam – Program wychowawczy dla gimnazjum 35

DZIELIMY SIĘ DOŚWIADCZENIAMI
A. Arkabus – Spotkanie z lekturą 36

TWÓRCZA SZKOŁA, TWÓRCZY NAUCZYCIEL
J. G. Michałek – Czym jest obraz? 38
M. Lipiec – Galeria Twórczości Plastycznej Dzieci i Młodzieży „Panopticum” 39

PROGRAMY. SPRAWDZIANY. SCENARIUSZE LEKCJI
J. Kostka – Standardy wymagań do działów programowych przyrody w klasie IV – integracyjnej dostosowane do potrzeb i możliwości uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych 41
G. Tatarek – Stanisław Barańczak najwybitniejszym przedstawicielem poezji nowej fali 43
W. Balsam – Wykorzystanie poczty elektronicznej 45
R. Bacior – Test sprawdzający znajomość lektury „Przypadki Robinsona Crusoe” 46
J. Jakubowska, M. Kołodziejska – Zestaw dyktand do podręcznika „Z Ekoludkiem w szkole” w oparciu o słownictwo użyte w książkach 47

SCENARIUSZE UROCZYSTOŚCI
J. Walczewska-Bajda – Bajki z morałem – Aleksander Fredro „Dwa koguty” – inscenizacja dla klas I-III 51

KONKURSY
J. Kaczorowska, K. Wójcik – II Powiatowy Konkurs Regionalny „Kultura Małej Ojczyzny – Naszym Bogactwem” 53
L. Pucek, M. Wadowska, I. Cichecka – Konkurs czytelniczy pod hasłem: „Czy znasz życie i twórczość Bolesława Leśmiana?” 56

PORADNIKI
B. Witkowska – Katalogowanie od A do Z. Cz. 2 61
E. Kobylańska – Mały słowniczek ludzi teatru 63

WAŻNE
– Zmiany w podatku VAT 67
– Harmonogram doskonalenia nauczycieli 67
– Oferta edukacyjna 67
RODN „WOM” w Częstochowie – Zapowiedzi 67
RODN „WOM” w Częstochowie – Nowości 68
– Nabytki Publicznej Biblioteki Pedagogicznej RODN „WOM” w Częstochowie 69

KOMUNIKATY
– Muzeum Częstochowskie 71
– Muzeum Niepodległości w Warszawie 71

Informacja o numerze:

FRAGMENTY WYBRANYCH ARTYKUŁÓW

Iwona Kołodziejczyk

KOMUNIKOWANIE WYNIKÓW SPRAWDZIANU ZEWNĘTRZNEGO

Już kolejny raz, po otrzymaniu wyników sprawdzianu na zakończenie klasy szóstej, przesłanych przez OKE w Jaworznie, rada pedagogiczna dokonała szczegółowej analizy wyników uzyskanych przez naszych uczniów. W ciągu trzech lat, które minęły od pierwszego sprawdzianu udało nam się wypracować metody analizowania, wykorzystania w dalszej pracy oraz komunikowania wyników sprawdzianu w celu podnoszenia efektywności nauczania i motywowania uczniów do podnoszenia swoich umiejętności. Jak do tego doszliśmy i jak to robimy?[…]

Zdzisława Koza

ŻYCIE JEST PIĘKNE… III REGIONALNE SPOTKANIE POKOLEŃ – „Z PRZEŹMIONEM I KIERNICZKĄ W TLE”

To trwające ponad 4 godziny spotkanie przybrało charakter biesiady. Uczestniczył w nim wójt gminy Mstów Zbigniew Wawrzyniak, dyrektorzy szkół naszej gminy, Rada Rodziców, przedstawicielki byłego Koła Gospodyń Wiejskich, sołtys, trzecioklasiści; ich mamy i babcie oraz nauczyciele naszej szkoły. […]

Tadeusz Pakuła

DZIEŃ DZIECKA W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. WŁ. SZAFERA W ŻARKACH

Sytuacji, kiedy nauczyciel może pokazać uczniom swoje twórcze możliwości, zamienić się rolami z dziećmi, zająć miejsce w ławce szkolnej, czy na scenie nie brakuje w ciągu roku szkolnego. Ci najodważniejsi potrafią to znakomicie wykorzystać i przekonać rodziców o swoim wielkim zainteresowaniu procesem wszechstronnego rozwoju uczniów. Trzeba wyraźnie podkreślić – wszechstronny rozwój dziecka nie jest możliwy bez rozwoju jego nauczyciela, który ciągle przyjmuje rolę animatora działań twórczych, sam tworzy i odkrywa różne możliwości aktywnych metod nauczania. W Szkole Podstawowej im. Wł. Szafera w Żarkach bardzo często odchodzimy od modelu klasowo – lekcyjnego, by w atrakcyjny dla dzieci sposób realizować swoje programy nauczania. Zajęcia prowadzone są w Bibliotece Miejskiej, Gminnym Ośrodku Kultury, klasztorze oo. Paulinów w Leśniowie i wielu innych ciekawych miejscach, zmuszających uczniów do aktywności i twórczego rozwiązywania problemów.[…]

Renata Sowada

CZĘSTOCHOWSKI ODDZIAŁ TOWARZYSTWA NAUCZYCIELI BIBLIOTEKARZY SZKÓŁ POLSKICH

Częstochowski Oddział Towarzystwa Nauczycieli Bibliotekarzy Szkół Polskich utworzony został w 1997 roku. W bieżącym roku obchodzić będzie siódmą rocznicę istnienia. Oddział zrzesza 54 członków, nauczycieli bibliotekarzy z Częstochowy i regionu, a jego głównym zadaniem jest wspieranie ich w rozwiązywaniu problemów zawodowych.[…]

Tadeusz Gałecki

PO UCIECZCE „WIKTORA” Z ROSJI Z ŻYCIA ŚRODOWISK KOMBATANCKICH ZIEMI CZĘSTOCHOWSKIEJ

Pokolenie, które u progu XX wieku kształtował J. Piłsudski od dziecięcych lat, dorosło i dojrzało. Weszło do społeczeństwa jako ludzie światli, świadomi swojego posłannictwa w społeczeństwie. O nastroju narodu polskiego, jaki zapanował z upływem pierwszej dekady XX wieku może świadczyć postawa krakowian na Błoniach krakowskich podczas obchodów pięćsetnej rocznicy bitwy pod Grunwaldem.[…]

Tadeusz Pakuła

SZLAKIEM KULTURY ŻYDOWSKIEJ

Napisany przeze mnie program ścieżki edukacja regionalna – dziedzictwo kulturowe regionu Moje miejsce na ziemi jest próbą ukazania wzajemnych relacji między obu mieszkającymi tu kiedyś grupami. Program podkreśla różnorodność kulturową miasta, zachęca do poznawania przeszłości w sposób odważny i obiektywny, bez uprzedzeń i niepotrzebnych zniekształceń. Rzeczą oczywistą jest zdecydowana przewaga w programie treści polskich i katolickich, które odzwierciedlają prawdziwy obraz krajobrazu kulturowego naszej ziemi. Akcenty historii i kultury żydowskiej są jednak bardzo wyraziste i nie sposób ich pominąć choćby z szacunku dla prawdy historycznej. Odwoływanie się do nich przygotowuje młodych ludzi do życia we współczesnym świecie, w którym standardem muszą być pluralizm religijny i kulturowy, szacunek dla inności.[…]

Izabela Leszczyna, Krystyna Prażmowska

RODN „WOM” W CZĘSTOCHOWIE W MIĘDZYNARODOWYM PROJEKCIE „VALINT”

Ponieważ systemy edukacyjne poszczególnych państw Unii Europejskiej znacznie różnią się między sobą, dlatego trudno byłoby znaleźć identyczne instytucje w naszym kraju. Gdybyśmy chcieli jednak przeprowadzić paralelę, to strona włoska reprezentowana jest przez organ, który najbardziej odpowiada naszym organom prowadzącym szkoły, ale o większym zasięgu działania, tzn. obejmującym cały region, w wypadku Włochów jest to Piemont. Hiszpanie są przedstawicielami Centrum Ewaluacji w Oświacie zlokalizowanym w Santa Cruz i obejmującym swym zasięgiem całe Wyspy Kanaryjskie; ta instytucja najbardziej przypomina nasze kuratoria oświaty. Przedstawicielki Rumunii na co dzień pracują w Kolegium Ekonomicznym w Krajowej, które odpowiada naszej szkole policealnej.[…]

dr hab. Anna Kozłowska

OŚWIATA W AFRYCE

Mieszkańcy krajów w dobrze rozwiniętych częściach świata często nie uświadamiają sobie tej niewiarygodnie trudnej sytuacji oświaty w Afryce. Problem niedostatków w edukacji jest tu rzeczywiście bardzo poważny. Zaledwie 50% dzieci uczęszcza do szkół (w Tanzanii 48%, w Kenii 60%), z których jedynie około 22% kończy szkołę podstawową. Pozostałe dzieci nie pojawiają się w szkole z kilku przynajmniej powodów. Jednym z nich jest konieczność podejmowania pracy zarobkowej od najmłodszych lat w celu wspierania utrzymania rodziców i rodzeństwa. Sytuacja ta dotyczy zarówno dzieci zamieszkujących wioski i miasta. […]

Renata Chodzyńska, Jolanta Francisczok, Jolanta Monkos

Do Unii zmierzamy – zwycięzców już mamy

W tym roku zorganizowanie „Lubliniady” przypadło nam, czyli Miejskiemu Przedszkolu Integracyjnemu nr 3. Przygotowania rozpoczęłyśmy na długo przed uroczystością. W trakcie przygotowań powstał pomysł, aby na wzór olimpiad sportowych całą imprezę rozpocząć uroczystym otwarciem. Uzgodniłyśmy, że dla każdej grupy zostanie przydzielone inne zadanie. Z grupy najstarszej nauczycielki wyłoniły ośmioro dzieci, które sumiennie przygotowywały się do zawodów sportowych. Natomiast dziewczynki z grupy średniej otrzymały zadanie wcielenia się w czyrliderki. Ćwiczenie dość trudnego układu tanecznego przygotowanego przez jedną z nauczycielek sprawiało im wiele radości. Muzyka Ricky’ego Martin’a, przy której tańczyły nasze czyrliderki rozbrzmiewała w przedszkolu od samego rana. W salach przygotowywano dekoracje i zaproszenia dla gości, m.in. przedstawicieli Urzędu Miasta, organu prowadzącego, sponsorów, redakcji gazet lokalnych i TVP3 Katowice.[…]

dr Andrzej Sztajner

SAMOTNOŚĆ – OSAMOTNIENIE (ETIOLOGIA, WYMIARY I SKUTKI)

Wielu z nas doświadcza samotności na skutek utraty osób najbliższych (rodziców, rodzeństwa czy przyjaciela) lub też jest ona spowodowana rozstaniem przymusowym związanym np. z pracą poza miejscem zamieszkania najbliższej rodziny czy nauką w odległej miejscowości. Samotność to także – spowodowana obecnymi warunkami społeczno-ekonomicznymi – izolacja osoby lub osób w wyniku np. bezrobocia. Dla wielu osób samotność jest też sposobem na codzienne życie, wynikającym z trudności w np. znalezieniu „towarzysza (-szki)” do dalszego życia w małżeństwie, itp.[…]

Ryszard Majer

PRAWA DZIECKA W EUROPIE – W POSZUKIWANIU SKUTECZNYCH ROZWIĄZAŃ

W polityce społecznej kwestie dziecka traktujemy z uwagą w sposób szczególny w całej Europie ,dzieje się tak przede wszystkim dlatego, ponieważ dzieci wymagają szczególnej troski i ochrony, a działalność na ich rzecz powinna koncentrować się przede wszystkim na ochronie ich praw, wyrównywaniu szans życiowych poprzez ułatwianie dostępu do oświaty, systemu ochrony zdrowia, wypoczynku oraz asekurowaniu w obliczu różnych ryzyk/ zagrożeń życiowych1.[…]

prof. zw. dr hab. Boris Kożuh

SZKOŁY POD CHMURAMI

Zdobywaniu nowych kompetencji niemal zawsze towarzyszy kształcenie, które rozwija wiadomości i umiejętności, a także pobudza procesy myślenia przyczynowo-skutkowego, syntetycznego, analitycznego, dywergencyjnego, konwergencyjnego, myślenia wiążącego teraźniejszość z przeszłością oraz przyszłością, a także umiejętności uruchamiania myślenia twórczego. Kreatywność z kolei umożliwia pokonywanie barier i ograniczeń w myśleniu, przełamywanie stereotypów, wyjście poza schematy i sztywne rozwiązania. […]

Wioletta Balsam

PROGRAM WYCHOWAWCZY DLA GIMNAZJUM

Przeprowadzone rozmowy pozwalają na poznanie oczekiwań przede wszystkim uczniów przybyłych do szkoły, a także ich rodziców, którzy mają stać się współgospodarzami gimnazjum. Nadrzędnym celem tworzonego programu jest dobro dziecka. Istnieje potrzeba zaadoptowania się uczniów w nowym środowisku, poznania sytuacji rodzinnej, integracji zespołu klasowego. Duży nacisk trzeba położyć na kształtowanie nawyków poprawnego zachowania, wywiązywania się z obowiązków szkolnych oraz kulturalnego spędzania wolnego czasu. […]

Agata Arkabus

SPOTKANIE Z LEKTURĄ

W przygotowaniu do świadomego czytelnictwa i w jego organizowaniu ogromną rolę odgrywają instytucje zawiązane z książką. Publiczna Biblioteka Pedagogiczna RODN „WOM” w Częstochowie jest placówką, która oprócz podstawowych zadań dotyczących udostępniania zbiorów oraz prowadzenia działalności informacyjno-bibliograficznej, rozwija także różne formy współpracy z placówkami oświatowymi. Jedną z takich form współpracy jest organizowanie konkursów czytelniczych dla dzieci. Konkurs czytelniczy to jedna z najlepszych metod popularyzacji książki i formy pracy z czytelnikiem. Przeprowadzenie konkursu wymaga przygotowania, a więc określenia celu, hasła i tematyki konkursu oraz warunków uczestnictwa, zadań do wykonywania i zestawu książek. W Międzyszkolnym Konkursie Czytelniczym „Spotkanie z lekturą” zorganizowanym przez Publiczną Bibliotekę Pedagogiczną RODN „WOM” oraz Szkołę Podstawową nr 39 w Częstochowie udział brali uczniowie klas III szkół podstawowych. Konkurs odbył się 3 czerwca 2004 roku w Regionalnym Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Częstochowie. W artykule omówię cele, na podstawie których oparto powyższy Konkurs Czytelniczy. […]

Józef Grzegorz Michałek

CZYM JEST OBRAZ?

Obraz staje się dokumentem epokowych zjawisk i przemian form estetycznych, zostaje nowym wpisem określającym wizjonerskie poszukiwania człowieka w społeczeństwie. Wychodzenie poza utarte rozpowszechnione definicje dzieła sztuki i nawet poza ogólne zasady kształtowania formy plastycznej to kreowanie nowych artystycznych znaczeń. Odrzucenie norm, reguł i koncepcji tradycyjnego tworzenia dzieła, stwarza możliwości odkrycia i odpowiedzi, czym jest współczesny obraz.[…]

Maciej Lipiec

GALERIA TWÓRCZOŚCI PLASTYCZNEJ DZIECI I MŁODZIEŻY „PANOPTICUM”

Od maja 2003 roku w Młodzieżowym Domu Kultury w Częstochowie otworzona została Galeria Twórczości Plastycznej Dzieci i Młodzieży „Panopticum”. Jednym z celów, jaki został postawiony jest pokazanie widzom działalności i dorobku najlepszych pracowni plastycznych istniejących w szkołach i placówkach wychowania pozaszkolnego w Polsce. Chcemy również prezentować prace z międzynarodowych i ogólnopolskich konkursów plastycznych organizowanych przez różne ośrodki edukacji plastycznej w naszym kraju. […]

Jolanta Kostka

STANDARDY WYMAGAŃ DO DZIAŁÓW PROGRAMOWYCH PRZYRODY W KLASIE IV – INTEGRACYJNEJ DOSTOSOWANE DO POTRZEB I MOŻLIWOŚCI UCZNIÓW O SPECJALNYCH POTRZEBACH EDUKACYJNYCH

Grażyna Tatarek

STANISŁAW BARAŃCZAK NAJWYBITNIEJSZYM PRZEDSTAWICIELEM POEZJI NOWEJ FALI KONSPEKT LEKCJI Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA KL. III LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO

 

Wioletta Balsam

WYKORZYSTANIE POCZTY ELEKTRONICZNEJ KONSPEKT LEKCJI DLA KL. III GIMNAZJUM

 

Renata Bacior

TEST SPRAWDZAJĄCY ZNAJOMOŚĆ LEKTURY „PRZYPADKI ROBINSONA CRUSOE”

 

Joanna Jakubowska, Małgorzata Kołodziejska

ZESTAW DYKTAND DO PODRĘCZNIKA „Z EKOLUDKIEM W SZKOLE” W OPARCIU O SŁOWNICTWO UŻYTE W KSIĄŻKACH

Przez trzy lata pracowałam z dziećmi w oparciu o program i podręczniki H. Kitlińskiej-Pięty, Z. Orzechowskiej i E. Iwaszkiewicz: „Z Ekoludkiem w szkole”. Treści tam zawarte, ćwiczenia oraz szata graficzna książek odpowiadały moim oczekiwaniom. Ponieważ w podręcznikach zawarta jest duża ilość materiału ortograficznego, ale rozmieszczonego w wielu działach, pojawiła się konieczność nie tylko utrwalenia go, ale również sprawdzenia stopnia przyswojonych wiadomości przez ucznia. Wraz z koleżanką układałyśmy teksty dyktand w oparciu o ćwiczenia i teksty zawarte w podręczniku. Powstawały one w miarę wykonywanych ćwiczeń.[…]

Jolanta Walczewska-Bajda

BAJKI Z MORAŁEM – ALEKSANDER FREDRO „DWA KOGUTY” – INSCENIZACJA DLA KLAS I-III

 

Jadwiga Kaczorowska, Krzysztof Wójcik

II POWIATOWY KONKURS REGIONALNY ,KULTURA MAŁEJ OJCZYZNY – NASZYM BOGACTWEM”

W epoce dominacji komputerów i telewizji nie jest to praca łatwa. Uczniowie, w myśl powiedzenia: ,,Cudze chwalicie, swego nie znacie”, często widzą atrakcyjność innych regionów i krajów, a nie zauważają walorów swojej małej ojczyzny, więc należy im to uzmysłowić. Można znaleźć jeszcze wiele tematów ,,nieruszonych” przez publicystów i dlatego doskonale nadających się na prace ,,badawcze” dla uczniów i nauczycieli. Wyrazem tego jest nasz konkurs pod hasłem: ,,Kultura Małej Ojczyzny – Naszym Bogactwem”.[…]

Lidia Pucek, Małgorzata Wadowska, Irena Cichecka

KONKURS CZYTELNICZY POD HASŁEM: „CZY ZNASZ ŻYCIE I TWÓRCZOŚĆ BOLESŁAWA LEŚMIANA?”

 

Barbara Witkowska

KATALOGOWANIE OD A DO Z KRÓTKI PORADNIK DLA BIBLIOTEKARZY CZ. 2. STREFY OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO

 

Elżbieta Kobylańska

MAŁY SŁOWNICZEK LUDZI TEATRU

Nr 1/2004

 str.

EDUKACJA I WYCHOWANIE W TEORII I PRAKTYCE
B. Kožuh – Rola integracji badań w pracy nauczyciela 4
A. Kozłowska – Dyskurs edukacyjny obszaru oceniania 6
D. Leszczyńska – Cele i dążenia uczniów klas maturalnych oraz motywy wyboru dalszej drogi życiowej 9

TWÓRCZA SZKOŁA
E. Jatulewicz – Rozpoznać, wspierać, promować!. 11

EDUKACJA REGIONALNA
J. Zdański – Polityczne i społeczne znaczenie tajnego nauczania w latach 1939 – 1945 na przykładzie powiatu wieluńskiego 14
T. Gierymski – Szkoły elementarne w Księstwie Warszawskim 17
T. Gałecki – Rodowód, dzieciństwo i młodość Józefa Klemensa Piłsudskiego 18

SZKOŁA PROMUJĄCA ZDROWIE
J. Prudlak – Wychowanie zdrowotne w gimnazjum 21
K. Kornatka, I. Cichecka – „Mówię nikotynie NIE i to jest mój świadomy wybór” 24
R. Majer – Fakty i mity na temat HIV/AIDS 25
H. Chmielarz – Utrudnienia rozwojowe u dzieci z wadą wzroku oraz sposoby ich przezwyciężania 32

WYCHOWANIE I OPIEKA
J. Prudlak – Wychowawczo – kształcące wartości gier i zabaw ruchowych 35

DZIELIMY SIĘ DOŚWIADCZENIAMI
J. G. Michałek – Współczesne działania plastyczne w szkole 39
A. Strzelczyk – Jak zainteresować Olimpiadą Artystyczną? 43
W. Niedzielski – Praca z zespołem instrumentalnym „Con amore” 44
B. Kozak, M. Żredzińska – Jak organizować szkolny konkurs recytatorski dla klas 0 – III? 47
U. Hodak, E. Kotarska, B. Szarwaryn-Dyja – Wykorzystanie komputera w nauczaniu zintegrowanym 49
P. Wojaczek – Proste oraz nietypowe udostępnianie plików i drukarek w Windows 2000/XP/XP Home 51
B. Szarwaryn-Dyja – Jak radzić sobie w różnych sytuacjach? 54

PROGRAMY. SPRAWDZIANY. SCENARIUSZE LEKCJI
M. Bajor, E. Szczerba – Program Kółka Muzycznego przeznaczony dla dzieci z klas 0 – III 56
R. Bacior – O pracy nad lekturą szkolną 58
M. Sałek – Czymże jest życie … czymże jest człowiek? 60
H. Walawender – Sprawdzamy czy jeszcze pamiętamy? 64
J. Leszczyńska, M. Parkitny-Syguda – Scenariusz do lekcji matematyczno-przyrodniczej 66
E. Balwierz – „Matematyczne łamanie głowy” 71
E. Balwierz – Bezpiecznie poruszam się po drogach 73
B. Pięta, B. Migalska – Przedświąteczne zakupy 74

SCENARIUSZE UROCZYSTOŚCI
I. Cichecka, G. Tatarek – Sylwetka Bolesława Prusa 76
M. Wesołowska – „Oto człowiek” 81
A. Misiak – Święto Jana z Czarnolasu w rocznicę Jego śmierci 84
D. Foksowicz, L. Ślęzak – Zabawa w teatr. Dzień Babci i Dziadka 86
B. Pięta – Dzień Babci i Dziadka 88
J. Szołtysik – „W bajkowej krainie” 91

PREZENTACJE
P. Pastuszka – Ebrad 93

Z ŻYCIA SZKOŁY
P. Orman – Złoty Jubileusz 97
T. Gałecki – Uroczystość nadania imienia Armii Krajowej Gimnazjum nr 3 w Częstochowie 99

WARTO PRZECZYTAĆ

RODN „WOM” w Częstochowie Zapowiedzi

Nabytki Publicznej Biblioteki Pedagogicznej RODN „WOM” w Częstochowie

KOMUNIKATY

Regionalny Ośrodek Kultury w Częstochowie

Muzeum Częstochowskie

„Szkoła z klasą”

Targi Edukacyjne Częstochowa 2004

Informacja o numerze:

FRAGMENTY WYBRANYCH ARTYKUŁÓW

prof. zw. dr hab. Boris Kožuh, Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Częstochowie

ROLA INTEGRACJI BADAŃ W PRACY NAUCZYCIELA

Pedagogika obejmuje swym zasięgiem myśl teoretyczną i dociekania empiryczne w badaniu zjawisk wychowawczych oraz wyjaśnianie istoty i zasad wychowania. Właściwie można przyjąć, że funkcjonuje ona jedynie jako nierozerwalny związek teorii z praktyką. Teoretyczne i empiryczne dociekania wzajemnie się uzupełniają. Empiria umożliwia pedagogice bezpośredni kontakt z rzeczywistością społeczną, przede wszystkim z rzeczywistością wychowawczą. Bez empirii pedagogika pozostawałaby na poziomie spekulacji i abstrakcyjnego myślenia o zjawiskach, a także bez treści uzyskanych poprzez kontakty z rzeczywistością wychowawczą. Brak myślenia teoretycznego i punktów wyjścia w pedagogice oznacza utratę możliwości uogólniania i wyjaśniania zjawisk (nadawania im sensu). Uniemożliwia to również określanie istoty zjawisk i formułowanie praw ogólnych.[…]

 

dr Anna Kozłowska, Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Częstochowie

DYSKURS EDUKACYJNY OBSZARU OCENIANIA

W kształceniu szkolnym pomiar nazywa się pomiarem dydaktycznym, a ocena pomiaru – oceną szkolną. Ocena szkolna wyrażana w postaci cyfry jest tylko jedną z form oceniania funkcjonującego na terenie nowoczesnej szkoły. Dowodzi tego między innymi Okoń, definiując ocenianie uczniów jako czynność „wyrażania opinii o uczniach za pomocą stopni lub ocen opisowych, zarówno sporadycznie, jak i co kwartał lub przy końcu roku szkolnego; swoistą formą oceniania uczniów są badania wyników nauczania oraz egzaminy”[…]

 

Danuta Leszczyńska

CELE I DĄŻENIA UCZNIÓW KLAS MATURALNYCH ORAZ MOTYWY WYBORU DALSZEJ DROGI ŻYCIOWEJ (na podstawie badań przeprowadzonych w Zespole Szkół im. Wł. Szafera w Złotym Potoku)

Celem podjętych badań własnych było zdobycie informacji o motywach, którymi kieruje się uczeń klasy maturalnej przy podejmowaniu decyzji o wyborze dalszej drogi życiowej, jak również ustalenie hierarchii celów i dążeń życiowych. W badaniach zastosowano ankietę własnej konstrukcji.[…]

 

Elżbieta Jatulewicz

ROZPOZNAĆ, WSPIERAĆ, PROMOWAĆ!

W Regionalnym Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Częstochowie od trzech lat realizowane jest zadanie statutowe, którego celem jest wyszukiwanie nauczyciela twórczego, wspieranie go w jego działaniach na rzecz ucznia i własnego rozwoju, a także promowanie jego poczynań i osiągnięć zarówno tych uczniowskich, jak i własnych.[…]

 

dr Jerzy Zdański, Dyrektor Regionalnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Częstochowie

POLITYCZNE I SPOŁECZNE ZNACZENIE TAJNEGO NAUCZANIA W LATACH 1939-1945 NA PRZYKŁADZIE POWIATU WIELUŃSKIEGO

Dzieje konspiracyjnej oświaty stanowią wciąż problem otwarty. Wydane dotychczas prace nie ukazują w pełni zakresu i dynamiki tajnej oświaty na tle całokształtu życia okupacyjnego. Ruch tajnego nauczania musiał być dostosowany do warunków, jakie w latach okupacji ukształtowały się w różnych regionach kraju, a nawet w poszczególnych miastach, osiedlach i wsiach. Istniały wówczas szczególne formy organizacyjne, metody pracy dydaktyczno – wychowawczej oraz specyficzny stosunek między nauczycielami i uczniami.[…]

 

Tadeusz Gierymski

SZKOŁY ELEMENTARNE W KSIĘSTWIE WARSZAWSKIM

W regionie częstochowskim wyższych szkół nie było. Ostały się natomiast publiczne szkoły elementarne w okresie Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego. Rozwój szkół elementarnych w Księstwie Warszawskim łączy się z ustanowieniem Izby Edukacyjnej, na której stanął światły człowiek, wspomniany wyżej Kostka-Potocki, jako minister oświecenia. Władze oświatowe nawiązywały oczywiście do wiekopomnej działalności Komisji Edukacji Narodowej.[…]

 

Tadeusz Gałecki

RODOWÓD, DZIECIŃSTWO I MŁODOŚĆ JÓZEFA KLEMENSA PIŁSUDSKIEGO Z życia środowisk kombatanckich ziemi częstochowskiej

Oto rodowód Ziuka po mieczu. Ród Piłsudskich (nazwisko to wyłoniło się dopiero w wieku XV) wywodzi się ze starego rodu kniaziów Ginetów. Wówczas to – gdy starostą unickim był Bartłomiej Stanisławowicz Giniejtowicz, będący zarazem posiadaczem znacznych dóbr ziemskich i kiedy w Polsce panowała moda na tworzenie nazwisk mających sugerować o szlacheckim pochodzeniu, ów zacny obywatel Żmudzi nazwał się Piłsudski od posiadłości Piłsudy (na Podlasiu) natomiast od nazwiska tworzono nazwy dla zaścianków.[…]

 

Jolanta Prudlak

Wychowanie zdrowotne w gimnazjum Autorski program nauczania

Edukacja prozdrowotna stała się ważnym elementem reformy systemu edukacji w Polsce. Na wszystkich etapach kształcenia w treściach podstaw programowych obowiązuje szeroko pojęta edukacja zdrowotna. Program ten stworzony jest dla nauczycieli wychowania fizycznego uczących w gimnazjum w celu modyfikacji zachowań uczniów, ich dalszego i prawidłowego rozwoju fizycznego. Zadaniem programu jest kształtowanie postaw prozdrowotnych poprzez doświadczenia i spostrzeżenia uczniów, które zanalizowane przez nauczyciela stworzą system pożądanych przekonań sprzyjających zdrowiu.Przekazując wiedzę o zdrowiu kształtujemy odpowiednie postawy i umiejętności w celu ułatwienia uczniom zrozumienia pojęcia „zdrowego stylu życia”. Program powstał w oparciu o treści Podstawy programowej kształcenia ogólnego dla gimnazjów z 15 lutego 1991 r.[…]

 

Ryszard Majer, Polskie Towarzystwo Pracowników Socjalnych

FAKTY I MITY NA TEMAT HIV/AIDS HIV I AIDS A DZIECI

Z dziećmi powinno się rozmawiać o HIV i AIDS, ponieważ jest to bardzo istotne dla ich ogólnej wiedzy o świecie. Dzieci zakażone HIV lub chore na AIDS potrzebują miłości, wsparcia oraz życia w normalnych warunkach. Mogą chodzić do szkoły, ponieważ zdrowe dzieci nie są narażone na zakażenie się od nich HIV. W rodzinach, w których żyją zakażeni rodzice lub dzieci, bardzo ważne jest, by osoby te mogły przytulić się do siebie, objąć lub pocałować. Jest to istotne zwłaszcza dla dzieci, a tym bardziej dla dzieci z HIV lub chorych na AIDS. Takie zachowania nie niosą ze sobą żadnego ryzyka ani dla dziecka, ani dla jego rodziców.[…]

 

Józef Grzegorz Michałek

Współczesne działania plastyczne w szkole ]Propozycje do realizacji w ramach programu wewnątrzszkolnego doskonalenia nauczycieli

Sztuka nowoczesna stwarza nowe możliwości wyrazu, daje artyście dużą swobodę twórczą i szansę indywidualnego odkrywania świata poprzez ulotne działania plastyczne, odbiorcy natomiast szansę obcowania z dziełem sztuki poprzez emocje i udział w akcie twórczym. Sztuką nowoczesną określa się zjawiska i prądy artystyczne zapoczątkowane przez impresjonistów, a więc uformowane w ostatniej ćwierci XIX wieku. Niektórzy teoretycy przesuwają tę granicę do narodzin kubizmu, a tylko nieliczni do początków abstrakcji.[…]

 

Paweł Wojaczek

Proste oraz nietypowe udostępnianie plików i drukarek w Windows 2000/XP/XP Home

W Windows 2000/XP współdzielenie udostępnionych zasobów odbywa się w trybie uwierzytelniania na poziomie użytkownika, czyli nie ma tu „klasycznych” udostępnień na hasło znanych z Windows 95/98/Me. Jeśli chcemy dać komuś dostęp na hasło tworzymy użytkownika w systemie lub przydzielamy poprzez użytkownika z Domeny NT. Oczywiście możemy przydzielić dostęp dla wszystkich, żeby uprościć tę sprawę w Windows XP jest dostępne Proste udostępnianie plików. Można je wyłączyć. Natomiast w Windows XP Home oficjalnie dostępne jest tylko i wyłącznie Proste udostępnianie plików. W Windows 2000 oraz XP Professional nie ma żadnych uproszczeń, tylko [klasyczne] sposoby udostępniania. Żeby sprawdzić, czy jest zainstalowane Udostępnianie plików i drukarek w sieciach Microsoft Networks przejdź do Panel Sterowania >> Połączenia sieciowe i wybierz: Połączenia lokalne a z nich Właściwości.[…]

 

Renata Bacior

O pracy nad lekturą szkolną

Zadaniem uczniów było udzielenie odpowiedzi na pytania testowe typu zamkniętego i otwartego. Zależało mi na sprawdzeniu czytania ze zrozumieniem na poziomie semantycznym dotyczącym bezpośrednio treści lektury i na poziomie krytyczno – twórczym. Uczniowie byli poinformowani wcześniej o planowanym sprawdzianie i akceptowali jego formę. Okazało się, że prawie wszyscy zaczęli czytać uważnie lektury! Nawet najsłabsi uczniowie otrzymywali pozytywne oceny i nie ukrywali swojej radości. Odniesiony sukces motywował ich do dalszej pracy.[…]

 

Irena Cichecka, Grażyna Tatarek

SYLWETKA BOLESŁAWA PRUSA. SCENARIUSZ PROGRAMU SŁOWNO – MUZYCZNO – FILMOWO – TEATRALNEGO

 

Małgorzata Wesołowska

„OTO CZŁOWIEK”

Scenariusz widowiska poetyckiego z cyklu „Polska poezja współczesna” dla uczniów szkół ponadpodstawowych[…]

 

Paweł Orman

ZŁOTY JUBILEUSZ

Ointernacie Zespołu Szkół im. Bolesława Prusa w Częstochowie, zanim jeszcze szkoła wybrała tego patrona, mówiło się po prostu, internat na Prusa.

Szacowna placówka obchodziła niedawno 50-lecie swojego istnienia. Powstała w roku szkolnym 1953/1954 jako odpowiedź na ogromne potrzeby rozwijającej się szkoły – Technikum Hutniczego na Rakowie.[…]

 

Nr 2/2004

 str.

EDUKACJA I WYCHOWANIE W TEORII I PRAKTYCE
J. Zdański – Postawy zawodowe nauczycieli 3
B. Kozak – Płeć a osiągnięcia szkolne 9
R. Rakus, R. Niedbał – Koncepcja uczenia się przez całe życie 11

TROCHĘ EKONOMII, FINANSE
M. Jagiełło – Budżet miasta Częstochowy jako narzędzie zarządzania finansami jednostek samorządu terytorialnego 13

TWÓRCZA SZKOŁA
E. Jatulewicz – Rozpoznać, wspierać, promować! 17
D. Bulska – Pojęcie kanonu piękna 21
P. Kosiński – Prezentacje artystyczne 23

EDUKACJA REGIONALNA
A. Bogusławska, J. Łukaszewska – Projekt „Kruszyn, ci to Kruszyn” sposobem na integrację społeczności szkolnej i lokalnej 24
T. Parma – „Moja miejscowość – Mała Ojczyzna”. Rekonesans przeglądów 26
T. Pakuła, K. Samek – Moje miejsce na Ziemi 30
T. Gałecki – Były zesłaniec podejmuje walkę 33
– T. Gałecki, T. Naporowski – Wierni Pamięci Marszałka 34

EDUKACJA EUROPEJSKA
H. Dąbrowska, A. Leśniczek – Tuzy Europy XXI wieku 36
B. Olaszewska – „Europa Ojczyzn – Jesteśmy w Europie” 40
J. Płachta – Życie na różnych kontynentach 43
D. Bulska, B. Buła, N. Firkowska, E. Makieła – Spring Day in Europe 46

SZKOŁA PROMUJĄCA ZDROWIE
J. Śmiejkowska – Nasze zdrowie zależy od nas 49
G. Tatarek – HIV i AIDS – problem młodych ludzi 50

EKOLOGIA
Cz. Warniło, B. Kozieł – Cykl zajęć wychowawczych. Stop pożarom – nie wypalaj, nie zabijaj! 53
J. Kostka, M. Walenta – Propozycja zadań do planu pracy szkolnego koła LOP 55

WYCHOWANIE I OPIEKA
A. Sztajner – Problem „sieroctwa społecznego” w dysfunkcjonalnym środowisku rodzinnym 56
R. A. Gosek-Szumlas P. Szumlas – „Misterium słowa” – szkolny teatr w Zespole Szkół w Garnku 59
A. Chmielewska – Praca dydaktyczna z uczniem zdolnym w kształceniu zintegrowanym 62

DZIELIMY SIĘ DOŚWIADCZENIAMI
Cz. Warniło, B. Kozieł – Gusty telewizyjne dzieci i młodzieży 64
J. Śmiejkowska – Nauczanie ortografii w klasach I-III 66
A. Janeczek-Czarnota, A. Czarnota – Linux 68
E. Siemion – Spraw radość sobie i innym 70

PROGRAMY. SPRAWDZIANY. SCENARIUSZE LEKCJI
A. Korkus, D. Chrząstek – Poeta, malarz, matematyk – kwintesencja epoki renesansu 71
J. Płachta – Eskimosi dawniej i dziś 74
R. Rajczyk, L. Dratwa – Teatrzyk Drewnianej Łyżki przedstawia… 77
R. Badura – Historia pisma i książki 83
H. Prudło, W. Balsam – Piotr Skarga – prorok czy baczny obserwator? 85
Z. Kapuściak – Konspekt do lekcji z techniki w klasie IV 86
B. Pięta, B. Migalska – Niezwykłe przygody Walusia – bohatera lektury A. Bahdaja Pilot i ja  89
R. Rajczyk, L. Dratwa – W gospodarstwie wiejskim 91

SCENARIUSZE UROCZYSTOŚCI
D. Wołowicz, R. Krzypkowski – Wiosno, przyjdź! 96
D. Foksowicz, L. Ślęzak – Scenariusz pasowania na starszaka 99

Z ŻYCIA SZKOŁY
A. Janeczek-Czarnota – Krótkie dzieje „Medyka” 101

KONKURSY
R. Badura – Konkurs znajomości twórczości Astrid Lindgren – „Bracia Lwie Serce” 103
M. Krzemińska, A. Grabowska – Zabawa z ortografią – Dyktuś 2004 105
H. Żwirska – Powiatowy Konkurs na Tradycyjne Ozdoby Bibułkowe w Olsztynie k/Częstochowy 106

PORADNIKI
B. Witkowska – Katalogowanie od A do Z  108

WAŻNE
RODN „WOM” w Częstochowie – Nowości 110

Nabytki Publicznej Biblioteki Pedagogicznej RODN „WOM” w Częstochowie

KOMUNIKATY
K. Klekowska – Uroczystość nadania imienia Bolesława Prusa Zespołowi Szkół w Garnku 113
B. Ledwoń – Jak działają „Euroludki z Boronowa? 114
J. Czarnota, S. Gołębiewska – II Regionalne Dni Książki w Częstochowie 114
– Kalendarz imprez GOK w Olsztynie 116
Muzeum Częstochowskie informuje – 117
– Szkoła Kolebką Talentów 117
– Komunikat redakcji „Częstochowskiego Biuletynu Oświatowego” 117
–

Informacja o numerze:

dr Jerzy Zdański

POSTAWY ZAWODOWE NAUCZYCIELI

Przez postawę zawodową nauczyciela rozumie się jego stosunek do wszystkiego, co ma istotny wpływ na skuteczne wykonywanie zawodu nauczycielskiego. U nauczyciela najważniejszy jest jego stosunek do społeczeństwa (narodu, kultury), do ucznia (dziecka, młodzieży, osoby dorosłej), do pracy (szkoły, zawodu) i do samego siebie. Postawa zawodowa zawiera komponenty intelektualne, emocjonalne i behawioralne. Wyraża się ona w zachowaniu, ale zachowanie nauczyciela jest funkcją jego wiedzy i doświadczenia oraz motywacji i emocjonalnego stosunku do ucznia i do wykonywanych czynności pedagogicznych…

 

Małgorzata Jagiełło

BUDŻET MIASTA CZĘSTOCHOWY JAKO NARZĘDZIE ZARZĄDZANIA FINANSAMI JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO

Budżet samorządowy ma charakter kompleksowego planu finansowego dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów jednostki samorządu terytorialnego, ponadto obejmuje plan przychodów i rozchodów zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych, środki specjalne i fundusze celowe jednostek samorządu terytorialnego. Może również obejmować limity wydatków na wieloletnie programy inwestycyjne oraz zadania wynikające z kontraktów wojewódzkich zawartych między Radą Ministrów a samorządem województwa. Jest uchwalany w formie uchwały budżetowej na rok budżetowy. Reforma samorządu terytorialnego i terenowej administracji rządowej, zmiana sposobu uchwalania i budżetu samorządowego ( Ustawa z 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych zastąpiła ustawę z dnia 5 stycznia 1991 r. ( Prawo budżetowe. Jej unormowania odnoszą się do budżetu państwa, jak również do jednostek samorządu terytorialnego1. Artykuł ten traktuje o zmianach, jakie nastąpiły w zakresie budżetu samorządowego, najważniejszych dochodach i wydatkach budżetu miasta Częstochowy w latach 2000(2002…

 

Elżbieta Jatulewicz

ROZPOZNAĆ, WSPIERAĆ, PROMOWAĆ! DO WSPÓŁPRACY PRZYSTĘPUJĄ KOLEJNE GMINY

Na apel Regionalnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Częstochowie dotyczący wspierania i promowania działań nauczycieli twórczych odpowiedziały dwie kolejne gminy: Poraj i Kamienica Polska. 18 marca 2004 r. odbyło się spotkanie zorganizowane przez wójta Gminy Poraj Mariana Szczerbaka. W Żarkach i w Poraju przedsięwzięcie mające na celu rozpoznawanie, wspieranie i promowanie pracy twórczego nauczyciela znalazło aprobatę wśród władz gminnych i dyrektorów placówek oświatowych…

 

Alina Bogusławska, Jadwiga Łukaszewska

PROJEKT „KRUSZYN, CI TO KRUSZYN” SPOSOBEM NA INTEGRACJĘ SPOŁECZNOŚCI SZKOLNEJ I LOKALNEJ

Nasza szkoła znajduje się we wsi Kruszyn, położonej na Kujawach. Na szczególną uwagę zasługuje piękne usytuowanie turystyczno – przyrodniczo – geograficzne naszej miejscowości. Kruszyn położony jest na wzniesieniu Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej, 5 km na zachód od Bydgoszczy. Urozmaicona rzeźba terenu jest pozostałością plejstoceńskiego zlodowacenia. Z licznych punktów widokowych można podziwiać połączenie Kanału Bydgoskiego i Kanału Noteckiego, łąki nadnoteckie, liczne gatunki ptaków. Przed pierwszym zabudowaniem Kruszyna na drodze krajowej E10 zaprasza przyjezdnych ponadstupięćdziesięcioletnia aleja dębowa…

 

Teresa Parma

„MOJA MIEJSCOWOŚĆ – MAŁA OJCZYZNA” REKONESANS PRZEGLĄDÓW

Od roku szkolnego 1999/2000 rozpoczęła się moja przygoda z edukacją regionalną. Był to również pierwszy rok wdrażania nowego ustroju szkolnego i „Podstawy programowej kształcenia ogólnego dla dzieci sześcioletnich szkół podstawowych i gimnazjum”. Szczególne miejsce w powszechnym programie przypadło edukacji regionalnej. Mam świadomość, że istnieje ścisły związek człowieka z dziedzictwem własnego regionu. Jest on wartością, którą należy uświadomić dziecku i młodemu człowiekowi po to, by ukształtować w nim poczucie własnej tożsamości, co z kolei jest podstawą do zaangażowania się w funkcjonowanie własnego środowiska i otwarcia na inne społeczności i kultury…

 

Halina Dąbrowska, Agata Leśniczek

TUZY EUROPY XXI WIEKU

W polskiej tradycji, skromność i dobre wychowanie wymaga, aby nie mówić głośno o swoich dokonaniach. Jednak początek wieku XXI wymusza zmianę mentalności i zachowań wszystkich społeczeństw. Powstawanie globalnego społeczeństwa informacyjnego narzuca ludziom swoiste reguły zachowań i reakcji na zjawiska zachodzące w świecie. Proces naturalny, transformowanie się społeczeństw świata do istniejących uwarunkowań, nie ominął również ludzi związanych z polską oświatą. Wiek XXI to wiek wiedzy i intelektu. Szybkość pozyskiwania wiarygodnej informacji, umiejętność jej analizy i wykorzystywania w życiu codziennym, to czynniki decydujące o uzyskaniu wysokiej pozycji kraju (grupy społecznej) w świecie. Od zarania dziejów rozwój oświaty decydował o rozwoju gospodarczym i społecznym kraju. Prawdy oczywiste są proste i powszechnie znane, ale często o nich zapominamy zajęci pozornie ważniejszymi sprawami. Należało tą prostą zależność przypomnieć polskiemu społeczeństwu. Tego wymagała rozedrgana polska rzeczywistość, wstrząsana przebiegającymi jednocześnie w naszym kraju dwoma procesami transformacji: przekształcaniem się społeczeństwa postindustrialnego w społeczeństwo informacyjne globalne i procesami dostosowawczymi do wymogów Unii Europejskiej…

 

Czesława Warniło, Barbara Kozieł

CYKL ZAJĘĆ WYCHOWAWCZYCH STOP POŻAROM – NIE WYPALAJ, NIE ZABIJAJ!

Wiosną przyroda budzi się do życia. Dla wielu osób jest to najpiękniejsza pora roku. Wszyscy przystępują do porządkowania swojego otoczenia, czyli tzw. porządków wiosennych. Utrzymanie w czystości naszego środowiska, w którym żyjemy to nasz obowiązek. Lecz dla wielu bezmyślnych osób sprzymierzeńcem w wiosennych porządkach stał się ogień. Szczególnie wśród rolników jest modne wypalanie traw, łąk, rowów, co staje się przyczyną groźnych pożarów. Są to ludzie bezmyślni, którzy nie zdają sobie sprawy, iż wystarczy lekki wiatr, zmiana kierunku i już o nieszczęście łatwo. Z kontrolowanego wypalania traw w ogródkach, na łąkach, czy też rowach powstaje pożar, który często wymyka się spod kontroli, niszczy wszystko w pobliżu lub przeistacza się w tragiczny w skutkach pożar. W jego wyniku giną ludzie, zwierzęta, płoną lasy, gospodarstwa rolne, mieszkalne budynki, ogródki. Ważne jest, aby już od najmłodszych lat rozpocząć edukację ekologiczną oraz uczulanie na bezpieczeństwo przeciwpożarowe w naszym środowisku wiejskim i terenie otoczonym lasami…

 

dr Andrzej Sztajner

PROBLEM „SIEROCTWA SPOŁECZNEGO” W DYSFUNKCJONALNYM ŚRODOWISKU RODZINNYM

Pojęciem sieroctwa społecznego można operować w różnym znaczeniu. Potocznie przyjmuje się, iż termin ten odnosi się do sytuacji, gdy rodzice nie są w stanie zapewnić dzieciom podstawowej opieki i z tego powodu najczęściej pozostają one w placówkach opieki całkowitej. Przyczyną takiej sytuacji są m.in. takie zachowania rodziców, jak: alkoholizm, narkomania, przestępczość, choroby i zaburzenia psychiczne, porzucenie dzieci, znęcanie się nad nimi; ponadto istnienie trudnych warunków socjalno-bytowych, ubóstwa, itd. Oczywiście, gdy dziecko trafia do placówki opiekuńczej, to sytuacja taka w zasadniczej mierze godzi w podstawowe potrzeby psychiczne dziecka, wywołując u niego chorobę sierocą, zbadaną oraz opisaną przez wielu naukowców…

 

Anna Janeczek-Czarnota, Adam Czarnota

LINUX DARMOWA I CAŁKIEM LEGALNA ALTERNATYWA DLA WINDOWS W PRACY EDUKACYJNEJ (NIEKTÓRE PRZYKŁADY MOŻLIWYCH ZASTOSOWAŃ)

Zeszłoroczne wydarzenia – akcje policji poszukującej nielegalnego oprogramowania komputerowego w prywatnych mieszkaniach spowodowały znaczący wzrost zainteresowania wolnym oprogramowaniem komputerowym („open source”). Na pewno na taki obrót sytuacji nałożyły się ceny oprogramowania Microsoftu w Polsce. Zainteresowanie to skierowało się głównie w stronę grupy programów z rodziny Unixa – a w szczególności spolszczonym „wersjom” Linuxa. Na rynku pojawiło się dużo publikacji na temat instalacji i obsługi systemu w wersjach z dołączonym pełnym oprogramowaniem na CD. Dystrybucja Linuxa pozwala na wybór odpowiedniej wersji systemu. Firmy tworzą własne odmiany Linuxa, mocno podobne do siebie, w oparciu o taki sam zawsze kod jądra systemu. Do gotowego systemu operacyjnego dołączane jest standardowe oprogramowanie dla każdego z nich (pakiet biurowy, program graficzny, itp.), jak również oprogramowanie indywidualne (firmowe) – np. multimedia. Całość nosi nazwę „Dystrybucji”. Dystrybucje każdego producenta mają swoje kolejne numery. Najpopularniejsze dystrybucje to: Mandradrake, Red Hat (najnowsza bezpłatna pod nazwą Fedora Core), Debian i Knoppix…

 

Anna Korkus, Dorota Chrząstek

POETA, MALARZ, MATEMATYK – KWINTESENCJA EPOKI RENESANSU SCENARIUSZ LEKCJI

Zajęcia te są przykładem lekcji interdyscyplinarnej, łączącej dwa przedmioty: język polski i matematykę. Korelacja ta możliwa jest na wielu poziomach, gdyż wbrew pozorom dziedziny te operują podobną terminologią (hiperbola, parabola, alternatywa). Polonista próbuje udowodnić uczniom, że język polski to nauka nierozerwalnie związana ze sztuką, architekturą i szeroko pojętą kulturą, a inspiracją dla niej są nie tylko humanistyczne dziedziny wiedzy. Matematyk natomiast uświadamia swoim wychowankom, że możliwe jest takie ułożenie zadań, aby nawiązywały one do treści programowych języka polskiego…

 

Halina Prudło, Wioleta Balsam

PIOTR SKARGA – PROROK CZY BACZNY OBSERWATOR? INTERPRETUJEMY FRAGMENTY „KAZAŃ SEJMOWYCH” I OBRAZ J. MATEJKI PT: „KAZANIE SKARGI” KONSPEKT LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO W KL. II GIMNAZJUM

W kształceniu na poziomie gimnazjalnym, gdzie wiedza podzielona jest na poszczególne przedmioty, sprawą niezwykle ważną wydaje się współpraca nauczycieli mająca na celu skorelowanie nauczanych treści programowych. Poszczególne dyscypliny wiedzy nie powinny występować w izolacji, w oderwaniu od siebie – to nie służy nauce i rozwojowi uczniów. Wydaje się, że prawdziwe zrozumienie, trwałe przyswojenie i stosowanie wiedzy i umiejętności można uzyskać tylko poprzez pokazywanie poszczególnych problemów w sposób kompleksowy, całościowy. Poniższy konspekt jest przykładem połączenia treści kilku dyscyplin humanistycznych (język polski, filozofia, historia, kultura, sztuka, wychowanie obywatelskie) na jednej lekcji. Uczeń ma szansę uzmysłowić sobie, że na różnych przedmiotach szkolnych, mimo odmiennych punktów widzenia i metod – porusza się podobne problemy i zajmuje się tym samym obiektem badań, którym jest otaczający go świat, jego korzenie, historia, kultura…

 

Dorota Wołowicz, Rafał Krzypkowski

WIOSNO, PRZYJDŹ! SCENARIUSZ DLA KLAS I-III

Uroczystość ma na celu przedstawienie obchodów związanych z pierwszym dniem wiosny. Uczniowie zostają zapoznani z pierwszymi zwiastunami wiosny oraz nowymi grami i zabawami. Dowiedzą się o zwyczaju „noszenia” wiosny, na długich tykach, a potem paleniu (topieniu) marzanny, postaci ze słowiańskiej mitologii. Przedstawione praktyki przetrwały do dziś. Przypomnienie i ukazanie ich kształtuje u dzieci szacunek do kultury i obyczaju rodzinnego oraz wzbogaca wiedzę o elementach tradycji polskiej.

 

Magdalena Krzemińska, Anna Grabowska

ZABAWA Z ORTOGRAFIĄ – DYKTUŚ 2004

Dnia 6 maja 2004 roku odbyła się II edycja konkursu ortograficznego dla uczniów klas III. Wzięli w nim udział mistrzowie i wicemistrzowie z 24 częstochowskich szkół podstawowych. Organizatorami dyktanda była Publiczna Biblioteka Pedagogiczna RODN „WOM” w Częstochowie, nauczyciele Szkoły Podstawowej nr 39 – Magdalena Krzemińska i Anna Grabowska oraz nauczyciele Szkoły Podstawowej nr 11 – Anna Janas i Urszula Żurek. Przez 60 minut najlepsi uczniowie zmagali się z trudnościami ortograficznymi. Ich trud został „osłodzony” lodami, które ufundowała firma „Calpol” z Częstochowy. Za udział w finale każdy z 48 uczestników otrzymał dyplom z gratulacjami…